* അന്താരാഷ്ട്ര പർവതവർഷം -
2002.
* അമേരിക്കയിലെ ഡക്കോട്ട സ്റ്റേറ്റിലെ റഷ്മോർ മല (MountRushmore) അതിലെ ശില്പങ്ങൾകൊണ്ടാണ് പ്രസിദ്ധം. മുൻ അമേരിക്കൻ പ്രസിഡൻറുമാരായിരുന്ന ജോർജ് വാഷിങ്ടൺ, തോമസ് ജെഫേഴ്സൺ, തിയോഡോർ റൂസ് വെൽറ്റ് അബ്രഹാം ലിങ്കൺ എന്നിവരുടെ മുഖങ്ങളാണ് റഷ്മോർ മലയിൽ കൊത്തിവെച്ചിരിക്കുന്നത്.
* ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ എവറസ്റ്റ് ഹിമാലയൻ പർവതനിരയിൽ നേപ്പാളിലാണ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.
* സർവേയറും ഗണിതജ്ഞനുമായിരുന്ന ബംഗാളിൽ നിന്നുള്ള രാധാനാഥ് സിക്ദറാണ് 1852-ൽ എവറസ്റ്റ് കൊടുമുടിയാണ് ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയതെന്ന് ആദ്യമായി തിരിച്ചറിഞ്ഞത്
* 8848 മീറ്ററാണ് എവറസ്റ്റ് കൊടുമുടിയുടെ ഉയരം
* 1953 മെയ് 29 പ്രാദേശിക സമയം രാവിലെ
11.30-നാണ്ന്യൂസീലൻഡുകാരനായ എഡ്മണ്ട് ഹിലാരിയും ടെൻസിങ് നോർഗയും ചേർന്ന് എവറസ്റ്റ് കൊടുമുടി ആദ്യമായി കീഴടക്കിയത്
* എവറസ്റ്റ് കീഴടക്കിയ ആദ്യ വനിത ജപ്പാൻകാരിയായ ജങ്കോ താബേയാണ്.1975 മെയ് 16-നാണ് അവർ എവറസ്റ്റ് കീഴടക്കിയത്.
* 2001 മെയ് 25-ന് എവറസ്റ്റിന്റെ നെറുകയിൽ കാൽകുത്തിയ അമേരിക്കക്കാരനായ എറിക്ക് വെയിൻമേയറാണ് ഈ നേട്ടം കൈവരിച്ച ആദ്യത്തെ അന്ധൻ.
* ടെൻസിങ് നോർഗെ ജനിച്ചത് നേപ്പാളിലാണെങ്കിലും ദീർഘകാലം കഴിഞ്ഞിരിക്കുന്നത് ഇന്ത്യയിലാണ്.അതിനാൽ എവറസ്റ്റ് കീഴടക്കിയ ആദ്യത്തെ ഇന്ത്യക്കാരനായി ടെൻസിങ്ങിനെയാണ് പൊതുവെ കരുതിപ്പോരുന്നത്
* എവറസ്റ്റ് കീഴടക്കിയ ആദ്യത്തെ ഇന്ത്യൻ വനിതയാണ് ബചേന്ദ്രിപാൽ.1984 മെയ് 17-നായിരുന്നു ഇത്.
* തുടർച്ചയായി രണ്ടുവർഷം (1992-1993) എവറസ്റ്റ് കീഴടക്കി റെക്കോഡിട്ട ഇന്ത്യൻ വനിതയാണ് സന്തോഷ് യാദവ്
ഹിമാലയം
* ‘മഞ്ഞിന്റെ വാസസ്ഥലം’ എന്നാണ് ‘ഹിമാലയം’ എന്ന വാക്കിന്റെ അർഥം
* 2,410 കിലോമീറ്ററാണ് ഹിമാല യാൻനിരയുടെ നീളം;പടിഞ്ഞാറ് സിന്ധുനദിമുതൽ കിഴക്ക് ബ്രഹ്മപുത്ര നദിവരെ.
* സമാന്തരങ്ങകളായ മൂന്നുനിരകൾ ചേരുന്നതാണ് ഹിമാലയം.ഹിമാദ്രി (ഗ്രേറ്റർ ഹിമാലയ),ഹിമാചൽ(ലെസ്സർ ഹിമാലയ),സിവാലിക് (ഒൗട്ടർ ഹിമാലയ) എന്നിവയാണിവ.
* ഹിമാലയത്തിന്റെ വടക്കേയറ്റത്തുള്ള നിരയായ ഹിമാദ്രി ഒട്ടേറെ കൊടുമുടികൾ നിറഞ്ഞതാണ്. എവറസ്റ്റ്,കാഞ്ചൻജംഗ,നംഗ പർബത്,നന്ദാദേവി എന്നീ കൊടുമുടികൾ ഹിമാദ്രിയിലാണുള്ളത്.
* ഹിമാദ്രിക്ക് തൊട്ടു തെക്കായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഹിമാചൽ,ഡാർജീലിങ്,ഡൽഹൗസി,നൈനിറ്റാൾ,മസ്സൂറി എന്നിവ സുഖവാസകേന്ദ്രങ്ങളാൽ പ്രസിദ്ധമാണ്.
* ‘ഡൂൺസ്’ എന്നറിയപ്പെടുന്ന വിസ്തൃത താഴ്വരകൾ കാണപ്പെടുന്നത് സിവാലിക് നിരയാണ്.ഡെറാഡൂൺ ഇത്തരമൊരു താഴ്വരയിലാണ്
* ‘ഇന്ത്യയുടെ പർവതസംസ്ഥാനം' എന്നറിയപ്പെടുന്നത് ഹിമാചൽ പ്രദേശ്
* മടക്കുപർവതങ്ങളിൽപെടുന്ന ഹിമാലയം, ഇന്തോ -ഓസ്ട്രേലിയൻ ഫലകം, യൂറേഷ്യൻ ഫലകം എന്നിവയുടെ കൂട്ടിമുട്ടലിൽനിന്ന് ഉടലെടുത്തതാണ്
* 6,714 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള 'കൈലാസം കൊടുമുടി' ചൈനയിലാണ്(ടിബറ്റ്) സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.
* 'കാങ് റിംപോച്ചെ' (Kang Rimpoche) എന്നാണ് കൈലാസത്തെ ടിബറ്റിൽ വിളിക്കുന്ന പേര്
* കാഞ്ചൻജംഗ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത് സിക്കിമിലാണ്. 8,586 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള കാഞ്ചൻജംഗ ലോകത്തിലെ മൂന്നാമത്തെയും ഇന്ത്യയിലെ രണ്ടാമത്തെയും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയാണ്.
* യൂറോപ്പിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ മൗണ്ട് എൽബ്രൂസ് (mount elbrus)കാക്കസസ് മലനിരയിലാണ്.റഷ്യയിൽ സ്ഥിതിചെയുന്ന എൽബ്രൂസിന്റെ ഉയരം 5,642 മീറ്ററാണ്.
* ആഫ്രിക്കയിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടി,ടാൻസാനിയയിലുള്ള കളിമഞ്ജാരോ പർവതത്തിലാണുള്ളത്.5,895 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള കിബോ ശിഖരമാണ് കളിമഞ്ജാരോയിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള ഭാഗം.
* നിർജീവ അഗ്നിപർവതമാണ് കളിമഞ്ജാരോ 'കളിമഞ്ജാരോയിലെ മഞ്ഞ് ഏണസ്റ്റ് ഹെമിങ്വേയുടെ പ്രസിദ്ധമായ നോവലാണ്.
* നഗ്നിപർവതം(Naked Mountain) എന്നതാണ് നംഗപർവതം എന്നതിന്റെ അർഥം ‘ഡിയാമിർ’ എന്നും ഇതിന് വിളിപ്പേരുണ്ട് ‘പർവതങ്ങളുടെ രാജാവ്’(king of mountain) എന്നാണിതിന്റെ അർഥം.
* വിന്ധ്യ,സത്പുര മലനിരകൾക്കിടയിലൂടെ ഒഴുകുന്ന നദിയാണ് നർമദ.ഇന്ത്യയിൽ ഭ്രംശതാഴ്വരയിലൂടെ ഒഴുകുന്ന നദിയാണ് നർമദ.
* അലാസ്കയിലാണ് വടക്കേ അമേരിക്കയിലെ ഏറ്റവും ഉയരംകൂടിയ കൊടുമുടിയായ മൗണ്ട് മക്കിൻലിയുടെ (Mount Mckinley) സ്ഥാനം.
* 6,194 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള മക്കിൻലി, 'ഡെനാലി’ എന്നാണ് തദ്ദേശീയമായി അറിയപ്പെടുന്നത്.
* തെക്കേ അമേരിക്കയിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ അ കോൻകാഗ്വ (Aconcagua) അർജൻറീനയിലാണ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.
* 6,959 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള അകോൻകാഗ്വ, ഏഷ്യയ്ക്കു പുറത്ത് ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയതും ദക്ഷിണാർധഗോളത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ളതുമായ കൊടുമുടിയാണ്.
* ഓസ്ട്രേലിയയിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ മൗണ്ട് കോസിയസ്കോ (Mount Kosciuszko)'സിനോവി പർവത’ നിരയിലാണ് പെടുന്നത്. 2,228 മീറ്ററാണ് ഉയരം.
* അൻറാർട്ടിക്കൻ ഭൂഖണ്ഡത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർവതമാണ്"വിൻസൺ മാസ്സിഫ് (Vinson Massif). മാസ്സിഫിലെ ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയാണ് മൗണ്ട് ക്രാഡോക്ക് (4,650 മീറ്റർ).
* ഇന്ത്യാ ഉപദ്വീപിനെ വടക്കേ ഇന്ത്യ, തെക്കേ ഇന്ത്യ എന്നിങ്ങനെ വേർതിരിക്കുന്ന മലനിരയാണ് വിന്ധ്യൻ. പ്രധാനമായും മധ്യപ്രദേശിലാണ് വിന്ധ്യൻ നിര.
* വിന്ധ്യൻ നിരയ്ക്ക് സമാന്തരമായി, മധ്യേന്ത്യയിലുള്ള മറ്റൊരു മലനിരയാണ് സത്പുര
* ഇന്ത്യയുടെ വടക്കുകിഴക്കൻ മേഖലയിലെ മലനിരകളെ ചേർത്തുപറയുന്ന പേരാണ്'പൂർവാചൽ’ അഥവാ പട്കായി.
* പട്കായി ബം, ഖാരോ, ഖാസി. ജയന്തിയ, ലൂഷായി കുന്നുകൾ എന്നിവയാണ് പൂർവാചലിൽ പ്രധാനമായും ഉൾപ്പെടുന്നത്.
* മേഘാലയയിലാണ് ഖാസി കുന്നുകൾ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ചിറാപുഞ്ചി, മൗസിൻറാം തുടങ്ങിയ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ മഴ ലഭിക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങൾ ഖാസി കുന്നുകളിലാണ്.
* മേഘാലയ സംസ്ഥാനത്തിൽ പെടുന്ന ഖാരോ കുന്നുകളിലാണ് ഷിലോങ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്
* ലൂഷായി കുന്നുകൾ മിസോറമിലാണ്.
* മ്യാൻമറിലെ പർവതനിരയാണ് 'അരാക്കൻ യോമ'
* ആൻഡമാനിലെ റോസ് ദ്വീപിലാണ് ഹാരിയിറ്റ് കൊടുമുടി(Mount Harriet).
* ഭാരത ചരിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും ശക്തമായ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയിട്ടുള്ള ഖൈബർ ചുരം (Khyber pass), നിലവിൽ പാകിസ്താനെയും അഫ്ഗാനിസ്താനെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു.
* പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാന മലമ്പാതയാണ് പാലക്കാട് ഗ്യാപ്പ് പാലക്കാട് ചുരം കേരളത്തിന്റെ പാലക്കാട് ജില്ലയെയും തമിഴ്നാട്ടിലെ കോയമ്പത്തുർ ജില്ലയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു.
* പാകിസ്താനിലെ തോബാകക്കാർ മലനിരകളിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ബോലാൻ ചുരം, 'ഇന്ത്യയിലേക്കുള്ള പ്രവേശനകവാടം' എന്നു വിവക്ഷിക്കപ്പെടാറുണ്ട്.
* പ്രസിദ്ധമായ 'കമ്യൂണിസം കൊടുമുടി' (Communism Peak) സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത് താജിക്കിസ്താനിലാണ്?
* 7,495 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള കമ്യൂണിസം കൊടുമുടിയുടെ യഥാർത്ഥ നാമം ‘ഗാരമോ ശിഖരം ‘ (Garmo Peak) എന്നായിരുന്നു. 1932-ൽ, ‘സ്റ്റാലിൻ കൊടുമുടി' എന്ന് നാമകരണം ചെയ്യപ്പെട്ടു.
* 1962 മുതലാണ് കമ്യൂണിസം കൊടുമുടി എന്നു പേരായത്. 1998-ൽ കൊടുമുടിയെ 'ഇസ്മായിൽ സമാനി ശിഖരം' (Ismail Samani Peak) എന്ന് പുനർനാമകരണം ചെയ്തു.
* 7,134 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള 'ലെനിൻ കൊടുമുടി' (Lenin Peak) പാമീർ പർവതനിരയിൽ തന്നെയാണ്. താജിക്കിസ്താൻ, കിർഗിസ്താൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളുടെ അതിർത്തിയിലായാണ് സ്ഥാനം.
* പസിഫിക് സമുദ്രത്തിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഹവായ് ദ്വീപിലുള്ള 'മൗനാ കീ' (Mauna Kea) കൊടുമുടിക്ക് ചുവടുമുതൽ മുകളറ്റംവരെ 10,203 മീറ്റർ ഉയരമുണ്ട്.
* മൗനാ കീയുടെ
4.208 മീറ്റർ ഭാഗം മാത്രമാണ് സമുദ്രനിരപ്പിനു മുകളിലുള്ളത്.
* ഭൂമിയുടെ കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്ന് ഏറ്റവും അകലെയായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന കൊടുമുടി തെക്കേ അമേരിക്കയിലെ ആൻഡിസ് പർവതനിരയിൽപെടുന്ന ചിമ്പരാസോ കൊടുമുടിയാണ് (Mount chimbarazo)
* ജമ്മുകാശ്മീരിന്റെ തലസ്ഥാനമായ ശ്രീനഗറിലെ ഡ്രസ് കാർഗിൽ,ലേ പ്രദേശങ്ങളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതാണ് സോജിലാ ചുരം(zojila pass)
* 'ഡെക്കാനിലേക്കുള്ള താക്കോൽ' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ചുരമാണ് സത്പുര മലനിരയിലെ അസിർഗഢ് (Asirgarh)മധ്യപ്രദേശിലാണിത്.
* നാഥുലാ,ജെലപ്ലാ ചുരങ്ങൾ സിക്കിമിലാണുള്ളത്.
* കടൽക്കാറ്റ് വീശുന്നത് പകലും കരക്കാറ്റ് വീശുന്നത് രാത്രിയിലുമാണ്.
* ഉത്തരേന്ത്യൻ സമതലങ്ങളിൽ വീശുന്ന വരണ്ട ഉഷ്ണക്കാറ്റാണ് 'ലൂ', പശ്ചിമബംഗാൾ, അസം മേഖലകളിൽ ഇടിയോടുകൂടിയ കനത്ത മഴയുണ്ടാക്കുന്ന ഉഷ്ണക്കാറ്റാണ്'നോർവെസ്റ്റർ'.
* യൂറോപ്പിലെ ആൽപ്സ് പർവതനിരയുടെ വടക്കേചെരിവിൽ വീശുന്ന വരണ്ട കാറ്റാണ് 'ഫൊൺ'. മുന്തിരിക്കായകൾ വേഗത്തിൽ പാകമാകാൻ ഈ കാറ്റ് സഹായിക്കുന്നു.
* 'മഞ്ഞു തിന്നുന്നവൻ' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്'ചിനുക്ക്, റോക്കീസ് പർവതനിരയുടെ കിഴക്കേ ചരിവിലാണിത് വീശുന്നത്.
* മിസ്ട്രൽ യൂറോപ്പിലും ഹർമാറ്റൺ പശ്ചിമ ആഫ്രിക്കയിലും വീശുന്ന കാറ്റുകളാണ്. മെഡിറ്ററേനിയൻ പ്രദേശത്ത് വീശുന്ന കാറ്റാണ് 'ലവൻഡെ’, ‘ഡോക്ടർ' എന്ന പേരിൽ പ്രസിദ്ധമായ കാറ്റാണ് 'ഹർമാറ്റൺ'.
* ഇക്വഡോറിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ചിമ്പരാസോ കൊടുമുടിയുടെ സ്ഥാനം ഏതാണ്ട് ഭൂമധ്യരേഖയിലാണ്
* ആരവല്ലിനിരയിലെ ഏറ്റവും ഉയരംകൂടിയ ഭാഗമാണ് മൗണ്ട് ആബു (Mount Abu).
* രാജസ്ഥാനിലെ ശിരോഖി ജില്ലയിലാണിത്.
* മൗണ്ട് ആബുവിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള കൊടുമുടിയാണ്’ഗുരുശിഖർ’ (1722 മീ.)
* രാജസ്ഥാനിലെ ഏക ഹിൽസ്റ്റേഷനാണ് മൗണ്ട് ആബു.
* അജ്മീർ നഗരം ആരവല്ലി നിരയുടെ താഴ്വരയിലാണ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.
* പ്രസിദ്ധമായ 'ദിൽവാര ക്ഷേത്രം' മൗണ്ട് ആബുവിലാണുള്ളത്.
* ബ്രഹ്മകുമാരീസ് വേൾഡ്സ്പിരിച്വൽ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയുടെ ആസ്ഥാനവും മൗണ്ട് ആബുവാണ്.
* ഹിമാലയത്തിനു തെക്ക് ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയാണ് ആനമുടി.
* പശ്ചിമഘട്ടനിരയിലുള്ള ആനമുടിയുടെ ഉയരം 2695 മീറ്റർ.
* ഇടുക്കി ജില്ലയിലെ മൂന്നാർ പഞ്ചായത്തിലാണിത്.
* സൗരയൂഥത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരമേറിയ കൊടുമുടി ചൊവ്വയിലാണ് 'മൗണ്ട് ഒളിമ്പസ് (ഒളിമ്പസ് മോൺസ്).
* ഉയരം ഏതാണ്ട് 27 കിലോമീറ്റർ.