ദേശീയ ഹരിത ട്രൈബ്യൂണൽ (എൻജിടി) 2020 ഒക്ടോബർ 20 ന് തെലങ്കാനയിലെ കാലേശ്വരം ലിഫ്റ്റ് ഇറിഗേഷൻ പദ്ധതിക്ക് അനുവദിച്ച പാരിസ്ഥിതിക അനുമതി, നിയമപരമായ ലംഘനമാണെന്ന് പ്രസ്താവിച്ചു. പദ്ധതി മൂലമുണ്ടായ നാശനഷ്ടങ്ങൾ വിലയിരുത്തുന്നതിനും പുനസ്ഥാപന നടപടികൾ തിരിച്ചറിയുന്നതിനും എൻജിടി ഒരു കമ്മിറ്റി രൂപീകരിച്ചു. ദുരിതാശ്വാസ, പുനരധിവാസ നടപടികൾ നിർദ്ദേശിക്കാൻ ഏഴ് അംഗ വിദഗ്ധ സമിതി രൂപീകരിക്കാൻ പാനൽ പരിസ്ഥിതി വനം മന്ത്രാലയത്തിന് (MoEF) നിർദേശം നൽകി.
പശ്ചാത്തലം
തെലങ്കാന ആസ്ഥാനമായുള്ള മുഹമ്മദ് ഹയാത്ത് ഉദിൻ സമർപ്പിച്ച ഹരജിയിലാണ് ട്രിബ്യൂണലിന്റെ ഈ തീരുമാനം. പാരിസ്ഥിതികവും മറ്റ് നിയമപരമായ അനുമതികളുമില്ലാതെയാണ് പദ്ധതിയുടെ നിർമാണം ആരംഭിച്ചതെന്ന് അദ്ദേഹം ആരോപിച്ചിരുന്നു. വനമേഖലയിൽ മരങ്ങൾ വെട്ടിമാറ്റുക, സ്‌ഫോടനം നടത്തുക, തുരങ്കം വെക്കുക തുടങ്ങിയ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നിരോധിക്കണമെന്ന് അപേക്ഷയിൽ ആവശ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ പ്രവർത്തനങ്ങൾ വനസംരക്ഷണ നിയമത്തിന്റെ ലംഘനമാണ്.
കാലേശ്വരം ലിഫ്റ്റ് ഇറിഗേഷൻ പദ്ധതി
തെലങ്കാന സർക്കാരിന്റെ വിവിധോദ്ദേശ്യ ജലസേചന പദ്ധതിയാണിത്. ഗോദാവരി നദിയുടെയും പ്രണാഹിത നദിയുടെയും മീറ്റിംഗ് പോയിന്റിലാണ് പദ്ധതി നിർമിക്കുന്നത്. ഈ പദ്ധതിയെ നേരത്തെ പ്രാണാഹിത ഷെവല്ല പദ്ധതി എന്ന് വിളിക്കുകയും 2014 ൽ കാലേശ്വരം പദ്ധതി എന്ന് നാമകരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്തിരുന്നു. തെലങ്കാനയിലെ പിന്നോക്ക പ്രദേശങ്ങളിലേക്ക് ജലസേചനവും കുടിവെള്ളവും ഈ പദ്ധതി നൽകും. ഭൂഗർഭജലത്തിന്റെ ഉപയോഗം ജലസേചനത്തിനായി മാറ്റുന്നതിലൂടെ ഭൂഗർഭജലനിരപ്പ് പുനസ്ഥാപിക്കാൻ ഇത് കൂടുതൽ സഹായിക്കും.
